Drogi pożarowe – obiekty, do których należy doprowadzić drogę pożarową oraz wymagania techniczne

Drogą pożarową nazywamy wydzielony pas terenu o utwardzonej powierzchni, którego celem jest umożliwienie dojazdu pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej do obiektu budowlanego
o każdej porze roku.

Drogę pożarową należy doprowadzić do:

1. Budynku zawierającego strefę pożarową ZL I (strefa pożarowa zawierająca pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących  stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się) lub ZL II (strefa pożarowa przeznaczona przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się: szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych;
2. Budynku należącego do grupy wysokości: średniowysoki, wysoki lub wysokościowy, zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, ZL IV lub ZL V;
3. Budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową oraz do strefy pożarowej poza budynkiem, obejmującej urządzenia technologiczne, plac składowy lub wiatę, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego wymienionych stref pożarowych przekracza 500 MJ/m²
   i zachodzi co najmniej jeden z warunków:
   -powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1.000 m²,
   -występuje pomieszczenie zagrożone wybuchem;
4. Budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową o gęstości obciążenia ogniowego poniżej 500 MJ/m2 o powierzchni przekraczającej 20.000 m²;
5. Budynku niskiego:
   -zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III o powierzchni przekraczającej 1.000 m², obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza, lub
   -zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL V i mającego ponad 50 miejsc noclegowych;
6. Obiektu budowlanego innego niż budynek, przeznaczonego do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania
   w strefie pożarowej ponad 50 osób;
7. Stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych.

Jak powinna przebiegać droga pożarowa względem obiektu?

Co do zasady droga pożarowa, jeżeli już jest wymagana, powinna przebiegać wzdłuż dłuższego boku budynku wymienionego w pkt. 1-4 na całej jego długości. W sytuacji gdy krótszy bok tego budynku ma więcej niż 60 m, droga pożarowa powinna przebiegać z jego dwóch stron.
W szczególnych przypadkach, „uzasadnionych warunkami lokalnymi, a w szczególności architektonicznymi” droga pożarowa może być doprowadzona w taki sposób aby był zapewniony dostęp do:

• 30 % obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości (największej szerokości) do 60 m,
• 2) 50 % obwodu zewnętrznego budynku, przy jego rozpiętości przekraczającej 60 m,
• 3) 100 % długości elewacji od frontu budynku, przy zabudowie pierzejowej – przy spełnieniu pozostałych wymagań określonych poniżej.

Ponadto droga pożarowa, o której mowa powyżej powinna spełniać dodatkowe wymagania:

• bliższa krawędź drogi pożarowej musi być oddalona od ściany budynku o 5-15 m dla obiektów zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi
  i o 5-25 m dla pozostałych obiektów;
• pomiędzy tą drogą i ścianą budynku nie mogą występować stałe elementy zagospodarowania terenu lub drzewa i krzewy o wysokości przekraczającej 3 m, uniemożliwiające dostęp do elewacji budynku za pomocą podnośników i drabin mechanicznych.

Złagodzenia w zakresie doprowadzenia drogi pożarowej

Wymagań w zakresie doprowadzenia drogi pożarowej opisanych w powyższym punkcie („Jak powinna przebiegać droga pożarowa względem obiektu?”) nie stosuje się pod warunkiem spełnienia łącznie następujących warunków:

1. w budynku o więcej niż 3 kondygnacjach nadziemnych, na każdej kondygnacji powyżej trzeciej nadziemnej, do wysokości 25 m, każda klatka schodowa służąca ewakuacji ma okno dla ekip ratowniczych, umożliwiające dostęp z zewnątrz przez otwór o dolnej krawędzi położonej nie wyżej niż 90 cm nad poziomem posadzki oraz o wysokości i szerokości odpowiednio co najmniej 110 cm 
   i 60 cm, lub ma zapewnione dotarcie do takiego okna poziomą drogą ewakuacyjną o długości nieprzekraczającej 50 m;
2. droga pożarowa jest doprowadzona do budynku tak, że jej najbliższa krawędź jest oddalona o 5-10 m od rzutu pionowego na poziom terenu każdego z okien, o których mowa w pkt 1, a między tą drogą i wymienionymi oknami nie występują stałe elementy zagospodarowania terenu lub drzewa
   o wysokości przekraczającej 3 m, uniemożliwiające dotarcie do tych okien za pomocą podnośników i drabin mechanicznych;
3. okno, o którym mowa w pkt 1, jest oznakowane od wewnątrz znakiem bezpieczeństwa “nie zastawiać”, a z zewnątrz – znakiem bezpieczeństwa odpowiednim do sposobu, w jaki można dostać się do wnętrza budynku, zgodnie z Polską Normą dotyczącą znaków bezpieczeństwa.

Ponadto wymagania opisane w powyższym punkcie („Jak powinna przebiegać droga pożarowa względem obiektu?”) nie dotyczą budynku o nie więcej niż 3 kondygnacjach nadziemnych
i wysokości nie większej niż 12 m, jeżeli jest zapewnione połączenie z drogą pożarową wyjść z tego budynku, utwardzonym dojściem o szerokości minimalnej 1,5 m i długości nie większej niż 30 m,
w sposób zapewniający dotarcie bezpośrednio lub drogami ewakuacyjnymi do każdej strefy pożarowej.

Pozostałe wymagania techniczne dla dróg pożarowych

1. Wyjścia z obiektów budowlanych, wymienionych w pkt. 1-6 powinny mieć połączenie z drogą pożarową, dojściem o szerokości minimalnej 1,5 m i długości nie większej niż 50 m, w sposób zapewniający dotarcie bezpośrednio lub drogami ewakuacyjnymi do każdej strefy pożarowej w tych obiektach. Dojścia do budynków, mogą być prowadzone przez budynek, o ile nie przebiegają one
   w obrębie strefy pożarowej, do której ma być zapewniony dostęp z drogi pożarowej.
2. Droga pożarowa powinna zapewniać przejazd bez cofania lub powinna być zakończona placem manewrowym o wymiarach 20 m x 20 m, względnie można przewidzieć inne rozwiązania umożliwiające zawrócenie pojazdu, przy czym dopuszcza się wykonanie odcinka drogi pożarowej
   o długości nie większej niż 15 m, z którego wyjazd jest możliwy jedynie przez cofanie pojazdu.
3. Najmniejszy promień zewnętrznego łuku drogi pożarowej nie może wynosić mniej niż 11 m.
4. Drogi pożarowe oraz place manewrowe w miejscach innych niż wymienione w punkcie „Jak powinna przebiegać droga pożarowa względem obiektu?” mogą być usytuowane w odległości mniejszej niż 5 m od chronionego budynku, pod warunkiem że ściana zewnętrzna budynku na tym odcinku oraz w odległości do 5 m od niego posiada klasę odporności ogniowej wymaganą dla ściany oddzielenia pożarowego tego budynku.
5. Minimalna szerokość drogi pożarowej powinna wynosić co najmniej 4 m, a jej nachylenie podłużne nie może przekraczać 5 %:
   -w miejscach, o których mowa w punkcie „Jak powinna przebiegać droga pożarowa względem obiektu?”, oraz na odcinkach o długości 10 m od tych miejsc, zapewniających dojazd i wyjazd;
   -na odcinku o długości 15 m od miejsc doprowadzenia jej do budynku, o których mowa w pkt. drugim „Złagodzenia w zakresie doprowadzenia drogi pożarowej”
6. W obrębie miasta oraz na terenie działki, na której jest usytuowany obiekt budowlany zawierający strefę pożarową PM, droga pożarowa powinna umożliwiać przejazd pojazdów o nacisku osi na nawierzchnię jezdni co najmniej 100 kN (kiloniutonów), a jej minimalna szerokość w miejscach innych niż wymienione w ust. 1 nie może być mniejsza niż 3,5 m. Na terenach innych niż wymienione wyżej droga pożarowa powinna umożliwiać przejazd pojazdów o nacisku osi na nawierzchnię jezdni co najmniej 50 kN, a jej minimalna szerokość w miejscach innych niż wymienione w pkt. 5 nie może być mniejsza niż 3 m.

Dziedzińce, inne tereny obudowane, wiadukty, wjazdy oraz bramy wjazdowe

Przejazdy na dziedzińce i inne tereny obudowane powinny odpowiadać następującym warunkom:

• wysokość przejazdu nie mniejsza niż 4,2 m, a w budownictwie jednorodzinnym – 3,2 m;
• szerokość przejazdu nie mniejsza niż 3,6 m, w tym szerokość jezdni co najmniej 3 m;
• odległość między przejazdami na jeden dziedziniec nie większa niż 150 m.

W przejazdach, których jezdnie są oddzielone od chodników słupami lub ścianami, szerokość jezdni nie może być mniejsza niż 3,6 m.
W przypadku gdy przejazd jest wykorzystywany jako stałe przejście dla pieszych, należy zapewnić dodatkowo chodnik o szerokości co najmniej 1 m.

Wiadukty, estakady, przejścia i inne podobne urządzenia lub stałe elementy, usytuowane ponad drogami pożarowymi, powinny mieć prześwit
o wysokości i szerokości nie mniejszej niż 4,5 m.

Na wydzielony teren o powierzchni przekraczającej 5 ha, na którym znajdują się obiekty, do których wymagane jest doprowadzenie drogi pożarowej oraz na place targowe i wystawowe o takiej powierzchni należy zapewnić co najmniej dwa wjazdy, odległe od siebie o co najmniej 75 m. Bramy wjazdowe muszą posiadać szerokość przejazdu co najmniej 3,6 m, w tym szerokość jezdni co najmniej 3 m oraz w przejazdach, których jezdnie są oddzielone od chodników słupami lub ścianami, szerokość jezdni nie może być mniejsza niż 3,6 m.